انبار کالاها فرم‌هایی برای ثبت اطلاعات موجودی دارند که فرم‌های انبارداری نامیده می‌شوند، انبارها فضایی برای طبقه بندی صحیح، جهت ذخیره سازی و مدیریت کارآمد کالاها و مواد هستند، انبارها به دلیل ذخیره بخش بزرگی از دارایی‌های سازمان‌ها، از مهم‌ترین بخش‌های شرکت ها هستند، به عبارت دیگر، انبارها محلی امن برای نگه داری منظم مواد اولیه و کالاها می‌باشند بطوری که دسترسی به کالاها در مواقع ضروری به سادگی انجام شود. همچنین، انبارها با تکیه بر اصول انبارداری حرفه‌ای، کنترل جریان ورودی و خروجی انواع کالا را به تولیدکنندگان می‌دهد، این گروه از خدمات در رده صنفی خدمات عمومی قرار می‌گیرد.
انبارداری یا انبار گردانی
انبارداری فرآیند بارگیری، تخلیه و نگهداری کالاها با شرایط مناسب است تا کالاها با توجه به قوانین انبارداری ذخیره و طبقه بندی شوند، به عبارت دیگر، همه اقداماتی که از زمان دریافت کالا تا زمان تحویل آن انجام می‌شود فرایند انبارداری است. این فرایند شامل مراحل دریافت، نگهداری و تحویل انواع کالا بدون هیچ آسیبی است، فرآیند شمارش موجودی انباردر پایان هر دوره مالی یا زمان‌هایی که موجودی کالای انبارشده ارزش‌گذاری می‌شوند، انبارگردانی است.
انواع انبار کالا بر اساس موجودی
انبارها با توجه به فضای داخلشان به دو نوع مختلف انبار سر پوشیده یا بدون پوشش دسته بندی می‌شوند، معمولا کالاهایی که در برابر نور آفتاب، باران، باد دچار مشکل نمی‌شوند در انبارهای سر باز یا بدون پوشش نگهداری می‌شوند. هنگام انتخاب تجهیزات انبارها باید شرایط مورد نیاز محیط انبار را در نظر بگیرید.
- انبار مواد اولیه: انبار مواد اولیه محلی برای ذخیره سازی و نگهداری مواد اولیه است، حفظ کیفیت مواد اولیه و در نظر گرفتن تاریخ انقضای آنها از موارد مهم در این انبارها است.
- انبار محصول: کالاها پس از مرحله تولید در انبار محصول ذخیره و نگهداری می‌شوند تا در زمان مناسب به مصرف کننده و سایر توزیع کنندگان ارسال شوند.
- انبار قطعات یدکی: ابزاری که برای تعمیرات یا تعویض قطعات ماشین آلات استفاده می‌شوند در انبار قطعات یدکی نگهداری می‌شوند، نرخ ورود و خروج کالاها در انبار قطعات و حفظ امنیت از موارد مهم نگهداری آنها است.
- انبار ضایعات: محصولاتی که در زمان تولید یا پس از آن دچار مشکل می شوند و امکان تعمیر آنها وجود ندارد به انبار ضایعات انتقال پیدا می‌کنند.
مدیریت انبارداری
برنامه‌ریزی و کنترل فعالیت‌های مرتبط با جریان عملیات، مدیریت انبارداری است تا سفارش مشتریان به درستی ثبت و پیاده سازی شوند، هدف اصلی از برنامه‌ریزی و کنترل، اطمینان از اجرای عملیات بطور اثربخش است تا خدمات بطور کامل و به درستی ارائه شوند، فرآیند ورود به انبار، فرآیند جانمایی انبار، انبارگردانی، جمع آوری حواله و فرآیند خروج از موارد مهم مدیریت انبار است که باید به درستی انجام شوند، برای مدیریت حرفه‌ای انبار کالا باید سیستمی منعطف در انبار ایجاد کرد، مدیریت انبار حرفه‌ای با ایجاد سیستم منعطف در انبار، انبارداری مشتری محور و با کنترل دقیق اجرا می‌شود.
اصول انبارداری حرفه ای
آگاهی از نحوه پذیرش کالا، نگهداری و چیدمان اصولی و ثبت صحیح اسناد حسابداری برای خروج کالا از انبار اصول انبارداری حرفه‌ای است. یک انباردار باید بطور کامل با 3 فرایند اصلی ورود، نگهداری و خروج کالا از انبار آشنایی کامل را داشته باشد و آنها را به درستی پیاده سازی کند، مسلط بودن به تکنولوژی‌های بروز و مشخص کردن نقشه راه مدیریت انبار از موارد مهم انبارگردانی است.
اصول و نحوه نگهداری کالا در انبار
- به‌منظور انبار کالاها مکان مناسبی را برای هر کالا در نظر گرفته و کالاها را در محل مشخص شده جایگذاری کنید.
- محل نگهداری کالا باید بصورت دقیق در اسناد و یا سامانه مدیریت انبار ثبت شود.
- پس از مرحله تکمیل فرایند تحویل، صاحب کالا باید رسید یا قبض انبار را دریافت کند.
اصول چیدمان انبار
- جریان حرکت مواد، افراد و ترافیک درون انبار باید کنترل شود.
- به‌منظور کاهش تداخل بین وسایل، دسترسی آسان و سریع به کالاها را از طریق قفسه بندی‌ها ایجاد کرد.
- برای استفاده از قفسه‌های عمودی و تجهیزات آزاد انبار، باید فضای حد اکثری ایجاد شود.
